HABER MERKEZİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye ekonomisinin 2023 yılında yüzde 4,5, 2023’ün dördüncü çeyreğinde ise yüzde 4 büyüdüğünü açıkladı.
TÜİK, ekonomideki büyümeye işaret eden yurt içi hasıla istatistiklerini açıkladı. Buna göre; üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık gayrisafi yurt içi hasıla, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4,5 arttı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla gayrisafi yurt içi hasıla, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 75 artarak 26 trilyon 276 milyar 307 milyon TL oldu. Kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla 2023 yılında cari fiyatlarla 307 bin 952 TL, dolar cinsinden 13 bin 110 olarak gerçekleşti. Gayrisafi yurt içi hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde 2023 yılında bir önceki yıla göre finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri yüzde 9, inşaat yüzde 7,8, hizmetler yüzde 6,4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 4,6, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,7, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 1,3, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 1,2 ve sanayi yüzde 0,8 arttı. Tarım sektörü ise yüzde 0,2 azaldı.
Gayrisafi yurt içi hasıla 2023 yılının dördüncü çeyrek ilk tahmini, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4 arttı. Üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla tahmini, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 75,9 artarak 8 trilyon 431 milyar 375 milyon TL oldu. Gayrisafi yurt içi hasılanın dördüncü çeyrek değeri, cari fiyatlarla dolar bazında 304 milyar 402 milyon olarak gerçekleşti.
Yerleşik hane halklarının nihai tüketim harcamaları, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 12,8 arttı. Hane halkı tüketim harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı yüzde 59,1 oldu. Yerleşik hane halklarının nihai tüketim harcamaları, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9,3 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 1,7, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 10,7 arttı.
İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİ YÜZDE 116 ARTTI
İş gücü ödemeleri 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 116 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 49,2 arttı. 2023 yılının dördüncü çeyreğinde ise iş gücü ödemeleri bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 107,6 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 55 arttı. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yıl yüzde 26,3 iken bu oran 2023 yılında yüzde 32,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 53,7 iken yüzde 46,3 oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2023 yılı büyüme rakamlarına ilişkin, “Göstergeler ekonomideki dengelenmenin ve cari açıktaki iyileşmenin devam ettiğine işaret ediyor. 2024 yılında net dış talebin büyümeye pozitif katkı verdiği ılımlı bir dengeli büyüme bekliyoruz” dedi.
Bakan Şimşek, yaptığı yazılı açıklamada, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesine ilişkin değerlendirmede bulundu. Şimşek, bugün açıklanan GSYH verilerine göre; Türkiye ekonomisinin 2023 yılı son çeyreğinde yıllık yüzde 4 büyüdüğünü belirterek, “Böylece büyüme 2023 yılında Orta Vadeli Program’ın (OVP) üzerinde yüzde 4,5 gerçekleşirken, milli gelirimiz 1,1 trilyon doları aştı. Kişi başına milli gelir ise bir önceki yıla göre 2 bin 450 dolar artarak 13 bin 110 dolara yükseldi. Programımız doğrultusunda büyümede yılın üçüncü çeyreğinde başlayan dengelenme, son çeyrekte de devam etti. Yılın ilk yarısında 8,8 puan olan iç talebin büyümeye katkısı, yılın ikinci yarısında 6,6 puana geriledi. Net dış talebin negatif katkısı ise 4,9 puandan 1,6 puana düştü” dedi.
2023 yılında büyümenin yaklaşık üçte birinin üretken kapasiteyi artıran makine ve teçhizat yatırımlarından geldiğini vurgulayan Şimşek, “Güçlü şekilde desteklediğimiz yatırım ve ihracat ile daha nitelikli büyümeye doğru yol alıyoruz. Göstergeler ekonomideki dengelenmenin ve cari açıktaki iyileşmenin devam ettiğine işaret ediyor. 2024 yılında net dış talebin büyümeye pozitif katkı verdiği ılımlı ve dengeli bir büyüme bekliyoruz. Uyguladığımız politikalarla iyileşen büyüme kompozisyonu, dezenflasyon sürecine önemli katkıda bulunacaktır. Kalıcı refah artışı için fiyat istikrarını sağlamanın yanı sıra yüksek katma değerli üretime ve verimlilik artışına odaklanan yapısal reformlara devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
