HABER MERKEZİ
Maydanozgiller familyasından gelen rezene, aslında antik çağlardan beri hem mutfak hem de tıbbi özellikleri nedeniyle kullanılan aromatik bir bitkidir. Yoğun aroması nedeniyle ağız kokusu için kullanımı tercih edilen rezenenin aslında sağlığa pek çok faydası bulunur. Rezene, A vitamini, B grubu vitaminleri, C ve D vitaminlerinin yanı sıra lif, potasyum, manganez, çinko, demir ve kalsiyum gibi minerallerini içermesiyle kendisini güçlü kılar. Rosmarinik asit, kuersetin, klorojenik asit, apigenin gibi polifenoller içeren rezene tohumları, antioksidan, anti-inflamatuvar ve anti-bakteriyel özelliği sayesinde tedavilerde destekleyici rol oynar. Kökünden çiçeğine kadar mutfakta kullanılabilen tüm bitkinin tohumları yemeklerde baharat olarak tercih edilirken, mide rahatlatıcı çay olarak da tüketilir. Aslında rezene kereviz ile meyan kökü arasında bir sebze olarak görülür. Anason benzeri bir tada sahip rezene çayında meyan kökü tadı da hissedilebilir. Rezene tohumları ve yağı ilaç yapımında kullanılır.
Rezene Çayının Faydaları Nelerdir: “Rezene çayı neye iyi gelir?” deyince aklınıza ilk olarak ağız kokusu gelebilir. Ancak rezenin sağlığa faydası çoktur. Bunlardan biri yılladır gaz giderici, şişkinlik ve krampları azaltmaya yardımcı olmasıdır. Bağırsakları kaslarını yumuşatarak sindirime yardımcı olur. Hatta ameliyatlardan sonra özellikle sindirim sistemi hareketlerine destektir. Sayısız antioksidan içeren rezene çayı, inflamasyon ve kronik hastalıklara yol açan serbest radikallerle savaşırken kalp, kanser ve solunumla ilgili olan oksidatif stresi önlemeye yardımcı olur. Kadınlar için zorlu geçen adet kramplarının hafifletilmesinde de rol oynayan bu bitki çayı, iştah yönetiminde de etkilidir. Rezene çayının faydaları detaylarıyla şöyle sıralanabilir:
Sindirim Sistemini Destekler: Rezene çayı, sindirim sürecini kolaylaştıran sindirim sularının ve enzimlerin salgılanması için uyarıcı etki yapar. Rezene tohumlarının spazm önleyici ve gaz giderici etkisi, özellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve gastroözofageal reflü hastalığının yarattığı mide ekşimesi ve şişkinlik sorunlarının tedavisinde ön plana çıkar. Rezene çayının kasları gevşeterek ağrıyı azalttığı bilinir. İçeriğindeki yüksek diyet lifi, bağırsak hareketlerinin düzenlenmesinde yardımcıdır. Kabızlık tedavisinin yanı sıra kabızlığın önlenmesinde de rezene çayı tercih edilir. Aslında rezene için ‘doğal bir anti-asit ilacı görevi görür’ denebilir. Yemeklerden sonra rezene çayı içilmesi rahatlatır.
Bağırsakları Temizler: Rezene, iç parazitlerinde öldürülmesinde kullanılabilir. Rezene çayının bağırsak hareketlerini destekleyici bir müshil etkisi yarattığı ve böylece parazitlerin bağırsak atılmasında belirleyici bir rol oynadığı düşünülür. Bazı araştırmalar, rezene çayının parazitler için sedatif etki yaratarak yumurta bırakıp çoğalmasını engellediğini gösterir.
Kolik Bebekleri Sakinleştirebilir: Rezene çayının kolik bebek anneleri için de kurtarıcı olabildiği bilinir. Sürekli ağlama ve huzursuzluk ile karakterize edilen kolik bebeklerin genellikle sorunu gaz sancılarıdır. Rezene her yaştan bebek ve çocukların sindirim sistemi yetersizlikleri ve ishal durumlarında tedaviye fayda sağlar. Özellikle rezene meyvesi, papatya çiçeği ve oğul otu yapraklarını birlikte içeren üçlü karışım, 6 ay üstü bebeklerin gaz sancısını giderir. Kolik bebekler rezene çayı ile sakinleştirilebilir. Ancak bebeklere rezene çayı verilmeden önce mutlaka doktoruyla konuşulmalıdır. Hatta 4 aylıktan küçük bebeklere rezene çayı verilmesi önerilmez. Zira ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmesi gereken bebeklerin mideleri hassastır.
Kilo Kaybına Yardımcı Olur: “Rezene çayı zayıflatır mı” sorusu pek çok kişi tarafından merak edilir. Rezene çayı, sindirim hareketlerini kolaylaştırarak yağ yakımını hızlandırmak için metabolizmayı destekler. Yüksek lif ile tok tutarken aşırı yemenin de önüne geçer. Yemeklerden önce bir fincan rezene çayı tüketilmesi açlık hissinin duyulmamasını sağlayabilir. Rezene çayı, iyi bir idrar söktürücü olarak vücuttan toksinleri uzaklaştırarak fazla sıvının atılmasına yardımcı olur. Böylelikle zayıflama çabasına katkı sağlayabilir.
Tansiyonu Dengeler: Bir potasyum kaynağı olan rezene, bu sayede doğal olarak asit-az dengesini kontrol eder, kalp atışını düzenler, kan damarlarını genişletir ve kan basıncını stabilize eder.
Solunum Hastalıklarında Rahatlatıcı Olabilir: Mısır’da yapılan bir araştırma, rezenenin yüzyıllardır solunumu rahatlamada kullanıldığını belirtiliyor. Ayrıca üst solunum yolları hastalıklarının tedavisinde aşırı mukus oluşumunu engellemesiyle kullanılır. Solunum yolundaki spazmları çözerek bronş yollarını temizler ve solunum yolu hastalıklarından uzak kalınmasına destek olur. Soğuk algınlığında, boğaz ağrısı şikayetlerinin giderilmesinde ve öksürüğün hafiflemesinde fayda sağlar. Anetol ve fençon gibi uçucu bileşenleriyle balgam söktürmeye yardımcı olur.
Kalp Sağlığını Destekler: Karaciğer kolesterolün üretildiği ve parçalandığı organdır. Sağlıklı bir karaciğer, kolesterolü daha verimli bir şekilde parçalar ve düzenler. Rezene çayı da karaciğer fonksiyonlarını desteklediği için dolaylı olarak kalp sağlığı üzerinde de etkilidir. Rezene yine içerdiği lif ile kolesterolün yeniden emilmesini engelleyerek kalp hastalıklarına karşı koruma sağlar.
Güçlü Bağışıklık Sistemi: Rezene çayının bağışıklık sistemini güçlendiren C vitamini içeriği nedeniyle de tüketilmesi önerilir. T hücrelerinin üretilmesinde bir uyarıcı olan selenyum içeriği, yine rezeneyi bağışıklık güçlendirici bir bitki kılar. Anti-mikrobiyal özelliği sayesinde de bağışıklık kuvvetlendirir.
Doğurganlığı Artırabilir: Rezene çayı, bitkisel östrojen olarak kabul edilip bitkilerden elde edilen ve vücutta kadınlık hormonu östrojeni taklit eden fitoöstrojenleri içerir. Bu da adet döngüsünün uyarılmasında ve düzenlenmesinde önemlidir. Bunun da doğurganlık üzerinden doğrudan bir etkisi olabilir.
Erkek Sağlığı İçin Önemli: Rezene, libido güçlendirici ve hem kadınlarda hem erkeklerde cinsel arzuyu arttırıcı olarak bilinir. Orgazm süresinin uzamasını sağlarken, mesane ve prostatla ilgili sorunların giderilmesinde yardımcıdır.
Hormon Dengesini Sağlar: ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, hormonal dengede önemli bir rol oynayan fitoöstrojen zengini rezene, üreme çağındaki sık görülen hormonal bozukluk polikistik over sendromu tedavisinde etkili olmuştur. Rezene çayı, vücudun hormon dengesini sağlayıp dengesizlikleri önler. Ayrıca progestojenik maddelere sahip rezene, bu özelliği sayesinde tiroidi dengede tutar.
Kan Şekerini Düşürebilir: İyi bir C vitamini kaynağı olan rezene, diyabet hastaları için tüketilmesi gereken bir besin olabilir. Tip 2 diyabet hastaları rezene çayını kan şekeri düzeylerini dengelemek için tüketebilirler. Düşük glisemik indese sahip olan rezene çayının tüketimi, kan şekeri kontrolünün daha kolay sağlanacağı anlamına gelir. Rezenenin hem bitkisi hem de çayı diyabete karşı etkili olabilecek özelliktedir. Rezeneyi diyabet hastaları için harika bir besin kılan diğer özelliği ise potasyum içeriğidir. Potasyumun insülin duyarlılığını arttırdığı ve bu nedenle diyabet hastalarına önerildiği bilinir. Ayrıca rezenede bulunan magnezyumun yine tip 2 diyabete karşı koruma sağladığı araştırmalarla kanıtlanmıştır.
Kansere Karşı Koruma: ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, rezene içeren bitkisel takviyelerin prostat kanserine karşı koruma potansiyeli bulunur. Rezene çayı, yine kansere karşı koruma sağlayan pek çok antioksidan bileşen içerir. Kuersetin bu bileşiklerden biridir. Rezenenin, anetol içeriğiyle anti-inflamatuvar yapısı iltihabı engellediği anlamına gelirken normal hücrelerin kanser hücrelerine dönüşmesine izin vermez. Yine lif ve C vitamini zengini rezene, kanser tedavisinde destekleyici bir gıdadır. ABD’de yapılan bir araştırmada, rezene akciğer ve kolon kanseri hücrelerinin büyümesini engelleyerek yardımcı görev üstlendi. Antioksidanlarla birlikte lifli yapısı, rezeneyi özellikle kolorektal kanserleri önlemede önemli bir yere koyar. Ancak östrojen benzeri etkileri nedeniyle rezene, meme ve yumurtalık kanseri için tehlikeli olabilir.
