Santral sinir sisteminin kronik ve inflamatuar bir hastalığıdır. Sinir sisteminde hasar ile karakterize bir hastalıktır. En sık 20 ile 40 yaş arasında görüp Kadınları erkeklere göre daha sık etkilemektedir. En sık belirtileri göz sinir etkilenimi duyu yolları harabiyeti beyincik hasarı zihinsel ve ruhsal ve mesane bağırsak hasarıdır. Ms beş ayrı formu olup klinik ilerleyişleri birbirinden farklıdır. İyi huylu atakalaradan sonra normale dönme ile olur. Ataklarla ilerleyen ms atak olmaksızın sürekli ilerleyen ms ileri özürlülükle ve ölümle sonuçlanan ms olarak sınıflandırabilir.
Ms’te hareket sistemi semptomları
Özellikle gövde kasları olmak üzere tüm kaslarda olan kuvvetsizlik olur. Spastisite ile kaslarda aşırı ve yaygın gerginlik olur. Hastaların %80’ninde ataksi olup kol hareketini ve yürüyüş fonksiyonunu olumsuz etkiler. Bu durum nedeniyle günlük yaşam aktiviteleri olumsuz etkilenir. Hastalar bağımsızlığını kaybeder. Bacaklarda derin duygu kaybına bağlı olarak vücut duruşu ve yürüyüş problemleri meyadana gelip hastayı ciddi analmda hareket yeteneğini olumsuz etkiler. Yutma ve solunum problemleri olup çiğneme güçlüğü tekrarlayan öksürükler sonucunda akciğer enfeksiyonu ile akciğer rehabilitasyonunu önemli kılar. Mesane ve bağırsak problemleri ile tuvalet kaçırma hastayı ciddi anlamda eve bağlı kılmaktadır. Isı hassasiyeti iç ve dış vücut sıcaklığı artışı olup günlük hayatlarını olumsuz etkiler yorgunluk ciddi bir özre sebep olup diğer semptomları geçip önemli bir problem haline gelebilir.
Peki fizyoterapi ile MS’te neler yapılabilir
Fizyoterapi amacı
Ataktan önceki fonksiyonel kapasiteye döndürmek beyincik hasarı problemleri en aza indirmek yürüyüş ve dengesini korumak gövde ve denge kaslarını kuvvetli tutmaktır
Dirençli kas kuvveti eğitimi PNF ile kuvvetlendirme minder egzersizleri ve elektroterapi ile kuvvetlendirme yapılabilir. Ataksi tedavisi için taban altı vibrasyon uygulaması yumuşak doku mobilizasyonu basınç splintleri kullanımı denge ve yürüyüş eğitimi verilebilir. Denge ve postüral reaksiyonların güçlenmesi gövde kaslarının güçlenmesi ve stabilizasyon egzersizlei atakside önemlidir Bununla birlikte pnf ve frenkel koordinasyon egzersizleri kullanılabilir. Mesane ve bağırsak poblerinde pelvik taban egzersizleri biofeedback ve elektrik stimülasyonu uygulanabilir. Yorgunluğu azaltmak için su içi egzersizler bacakların önemli kaslarında dirençli egzersizler enerji koruma teknikleri bilişsel ve davranışsal terapiler yapılabilir. MS’te fizyoterapi yardımcı bir tedavi değil zorunlu bir tedavi olup her MS hastasının düzenli bir fizyoterapi almalıdır. Kaliteli bir fizyoterapide hastanın durumuna özgü planlanıp yapılmalıdır
