HABER MERKEZİ
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Araştırma Görevlisi İlknur Külahlıoğlu Çeğil, patlıcanda ciddi ürün kayıplarına neden olan Verticillium dahliae mantar hastalığına karşı dayanıklılık sağlayan genleri tespit etmek amacıyla TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı kapsamında bir araştırma yürütüyor.
Sebze yetiştirme ve ıslahı alanında çalışan Külahlıoğlu Çeğil, bu projenin aynı zamanda doktora tezine temel oluşturan moleküler bir çalışma olduğunu belirtti.
Hastalığın üreticilere büyük zarar verdiğine dikkat çeken Çeğil, “Bu hastalığa karşı dayanıklılıkta etkili olan genleri belirlemek amacıyla bu projeyi başlattım” dedi.
Araştırma kapsamında, Verticillium dahliae’ye dayanım sağlayan ve genleri homologlarının ve diğer ilgili genlerin Solanum linnaeanum türünde belirlenmesi hedefleniyor. Ayrıca, kültür patlıcanında hastalığa duyarlılığa neden olan genlerin tespit edilmesi ve CRISPR/Cas9 sistemi ile baskılanması veya susturulması sayesinde dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi planlanıyor.
Proje çerçevesinde, hastalığa dayanıklı olduğu bilinen Solanum linnaeanum genotipi ile duyarlılığı belirlenen Yamula çeşidi üzerinde karşılaştırmalı de novo transkriptom analizi gerçekleştirildi. Bu analizle, bitkilerin kök transkriptom yapısına genel bir bakış sağlanırken, patojen-bitki etkileşim sisteminde yer alan genler ve yolaklar yeni nesil dizileme teknolojisi kullanılarak tanımlandı.
Külahlıoğlu Çeğil, “Söz konusu genlerin hastalığa karşı dayanımda önemli rol oynadığı kanıtlanabilirse, klasik ıslah programları çok daha kısa sürede sonuçlandırılabilir” dedi.
Çalışmanın en önemli çıktısının ilgili genlerin belirlenmesi ve mekanizmanın aydınlatılması olduğunu vurgulayan Çeğil, bu araştırmanın patlıcan ıslahına önemli katkılar sunacağını ve ilerleyen dönemlerde ekonomik kazanımlara zemin hazırlayacağını ifade etti.
Dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi açısından da büyük önem taşıyan bu çalışma, üreticiler için umut vaat ediyor.
