EDEBÄ°YAT YOLU
DoÄŸu Karadeniz gezisine KahramanmaraÅŸ üzerinden giderken geceye denk geldiÄŸi için fark edemediÄŸim ancak dönüşte gündüz olduÄŸu için görebildiÄŸim KahramanmaraÅŸ-Göksun arası kara yolunda yapılan tünellere “Edebiyat Yolu” denilmiÅŸ ve her tünele Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden birinin adı verilmiÅŸ.
Tünellere verilen isimler şunlardır: Abdurrahim Karakoç, Bahaettin Karakoç, Âşık Mahzuni Şerif, Necip Fazıl Kısakürek, Nuri Pakdil, Erdem Bayazıt, Alaeddin Özdenören, Rasim Özdenören, Hayati Vasfi Taşyürek, Cahit Zarifoğlu, Sezai Karakoç, Mehmet Akif İnan, Ali Kutlay.
Güzergâh üzerindeki tünel ve viyadüklere şairlerin ve yazarların isimlerinin verilmesi kültür insanları ve edebiyatseverler için ayrı bir mutluluk kaynağıdır. Çünkü geçmişimizdeki şairleri ve yazarları anmak, onları hatırlamak çok güzel ve anlamlı bir duygudur. Vefalı bir davranıştır. O değerlerin ölümsüzleştirilmesidir. Gelecek kuşaklara bırakabileceğimiz örnek bir davranış ve modeldir.
Kültür insanları toplumları birleştirir, geleceğe taşırlar. Zira toplumlar böyle kültür insanları sayesinde millet olma bilincine kavuşurlar. Milletleri ayakta tutan kültürel değerleridir. Ne kadar kültürel değerimiz varsa o kadar sağlam bir yapıya kavuşuruz.
Böyle güzel işleri her yerde yapmak yetkililere düşen bir görevdir. Tabi öncelikle yetkililerin edebiyata, kültüre ve sanata düşkün olması, değer vermesi gerekiyor. En azından çevresini oluşturanların bu işlere sevdalı olması gerekir. Bu tür isim verme parklara, sokaklara, eğitim kurumlarına, kültür mekanlarına da olabilir.
***
Hatay’da da böyle isimler verilebilir. Vefat etmiÅŸ Hataylı veya Hatayla bütünleÅŸmiÅŸ ÅŸairlerimiz, yazarlarımız için düşünülmelidir. Mesela Antakya veya Defne’de caddelerdeki uygun olan her kavÅŸaÄŸa bir ÅŸairimizin, yazarımızın ismi verilebilir. Böylece vefat etmiÅŸ kültür deÄŸerlerimizin isimleri kavÅŸaklarda yaÅŸatılabilir. KavÅŸaklar bu insanların adlarıyla anılabilir.
Vefat etmiş kültür değerlerimizden bazı isimleri burada zikretmek istiyorum:
Cemil Meriç, Mehmet Turan Yarar, Ali Yüce, Burhan Günel, Prof. Dr. Halil Sahillioğlu, Dr. Edip Kızıldağlı, Cevher İhsan Miskioğlu, Arif Coşkun, Mehmet Güneş, Rıza Polat Öztürk (Akkoyunlu), Emin Can, Mehmet Akif Terzi, Mehmet Recep Çebişli, Halim Demirci, Dr. Vahit Çabuk, Prof. Dr. Ahmet Atan, Lütfü Akdoğan, Prof. Dr. Emin Işık.
Her ilçe kendi değerlerinin isimlerini kavşaklara verebilir.
Bu uygulamayı sanatçılarımız için de yapmalıyız. Millete mal olmuş, kendini ispatlamış sanatçılarımızın isimleri yine aynı şekilde verilerek yaşatılmalıdır.
Öncelikle kendi yerel değerlerimize sahip çıkalım ki ulusal ölçüde tanınırlık olsun. Yerelden ulusala, ulusaldan da evrensele ulaşabilelim.
***
YEDÄ° GÃœZEL ADAM EDEBÄ°YAT MÃœZESÄ°
KahramanmaraÅŸ’ta KahramanmaraÅŸ BüyükÅŸehir Belediyesi 7 Güzel Adam Edebiyat Müzesi bulunmaktadır.
KahramanmaraÅŸ’ta “Åžiirin ve Edebiyatın BaÅŸkenti” ifadesini hak eden, söz ustası yazarlar ve ÅŸairlerin eserlerinin sergilendiÄŸi Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi, tarihe ve edebiyata tanıklık etmek isteyenler için müthiÅŸ bir hafıza sunmaktadır. Eski Amerikan Koleji olarak bilinen bina 1882 yılında yapılmış; orijinalliÄŸini önemli ölçüde koruyarak günümüze kadar gelmiÅŸtir. KahramanmaraÅŸ merkez DulkadiroÄŸlu ilçesinde yer alan bu tarihi bina, ÅŸehirdeki ilk eÄŸitim kurumu olması açısından da ayrı bir öneme sahiptir. Ayrıca müze ile bütünlük saÄŸlayan Kafeterya Alanı, Sergi Salonları, Konferans Salonu, Büyük Kütüphanesi yapıyı deÄŸerli kılan diÄŸer bölümleridir.
KahramanmaraÅŸ her dönem kültür, sanat ve edebiyatla iç içe olan bir ÅŸehirdir. KahramanmaraÅŸ’ın edebiyatla olan yakın iliÅŸkisi güçlüdür. Her biri Türk edebiyat ve düşünce tarihinde önemli etkiler bırakmış onlarca edebiyatçı yetiÅŸmiÅŸtir. “MaraÅŸ Ekolü” diye adlandırılan Cahit ZarifoÄŸlu, Mehmet Akif Ä°nan, Erdem Bayazıt, Rasim Özdenören, Nuri Pakdil, Alaeddin Özdenören ve Ali Kutlay’ın MaraÅŸ merkezli baÅŸlayan ve sonraki yıllarda devam eden birliktelikleri bir neslin yetiÅŸmesini saÄŸlamıştır. Bu isimlerin deÄŸerli hatırlarını yaÅŸatmak ve KahramanmaraÅŸ’ın her taşına sinmiÅŸ köklü edebiyat geleneÄŸini gözler önüne sermek için “Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi” adıyla uluslararası standartta bir edebiyat müzesi ve çaÄŸdaÅŸ bir kütüphane olarak kurulmuÅŸtur. Burada bu yedi güzel adamın hayatı, ÅŸiir ve edebiyat çalışmaları müzede yer alıyor.
***
Hatay’da böyle bir anlayış hâkim olamaz mı? Bizim deÄŸerlerimiz için de buna benzer giriÅŸimler yapılsa kötü mü olur? Eski bir Antakya evi veya tarihi bir bina kültür evi olarak deÄŸerlendirilse, binlerce kitaptan oluÅŸan bir kütüphane kurulsa, gazete, dergi ve kitabın bulunduÄŸu bu mekânda kültür, sanat ve edebiyat dostları bir araya gelse, sohbetler yapılsa, etkinlikler düzenlense ne kadar güzel, faydalı hizmet olur. Åžehirler sadece ÅŸu fabrika, bu tesis ile geleceÄŸe taşınmıyor, oluÅŸturduÄŸumuz ve geleceÄŸe bırakabileceÄŸimiz kültür, sanat ve edebiyat alanındaki deÄŸerlerimizle, bu konudaki modellerimizle mümkün olacaktır. Bu deÄŸerler bizi biz yapacak, bir arada oluÅŸumuzu saÄŸlayacak olan mayamız olacaktır.
