BERNA EKENER
Hatay’ın bereketli topraklarında yetişen fesleğenler kurutulmak üzere tepsilerde yerlerini aldı.
Yemeklere kullanılan ev yapımı fesleğenler bir diğer adı ile habak, sofralarda yerini almak üzere adım adım Antakyalı kadınlar tarafından işlenmeye başlandı.
Büyük çaba ve özveri ile yetiştirilen fesleğen bitkileri sabahın ilk ışıklarında işçiler tarafından toplanarak Hatay’ın önemli baharat çeşitlerinden biri haline dönüştürüldü.
Hatay mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan baharat çeşitleri Antakyalı kadınlar tarafından üretilmeye devam ediliyor.
Hatay’da baharatlı yemeklerin daha çok tüketildiğini, özellikle yemeklere lezzet kattığını ifade eden Antakyalı kadınlar, büyük ölçüde kendi baharatlarını ürediklerini söylediler.
Ürettikleri baharat çeşitlerinden birinin de fesleğen olduğunu aktaran Kadınlar, “Toprakla buluşturduğumuz fesleğen tohumları nihayet meyvesini verdi. Bizlerde kurutulacak kadar yapraklarını topladık. Sıcak günleri fırsat bilerek hemen iş basına koyulduk. Eğer nane, fesleğen, dereotu gibi bitkileri kurutacaksanız, kesme saati akşam üstü olsun. Zira öğle sıcak saatinde kestiğinizde kestiğiniz dallar sıcağa maruz kalarak yanar. Yani ana bitkinize zarar verir. Gölgede kurutma şart, ama yıkama suyunu süratle yok etmek için güneşte 1-2 saat bekletebilirsiniz. Güneş ne yazık ki bu tip yapraklarda kararma yapar. Bu nedenle ilk bir iki saat güneşte bekletir ardından kuru serin yere alırız. Dört adımda fesleğen baharımız hazırdır. İlki kesilip yıkanan yapraklar süzgece alınır suyu süzülür. İkinci adımı temiz bir beze serilerek, kurutulur. Bu işlem üç ila dört gün arasında sürebilir. Üçüncü adım isteğinize bağlı olarak, avuç içerisinde ezerek toz haline getirin veya tüm yaprak olarak bırakın. Son adım ise Cam kavanoz ya da herhangi hava almayacak bir saklama kabında muhafaza edin” dediler.
Fesleğenin Hatay mutfağında geniş bir yeri olduğunu vurgulayan Antakyalı kadınlar, “Fesleğen, antioksidan, antosiyanin ve beta-karoten içerdiğinden vücuttaki hücre hasarına sebep olabilecek serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda kanser, kalp sağlığı ve diyabet gibi hastalıkların riskini de azaltmada etkilidir. Fesleğen çiğ bir şekilde tüketilen bir besindir. Ancak pişirdikten sonra tüketmek de mümkündür. Bunun yanı sıra Hatay kültüründe baharat olarak oldukça tüketilir. Stres, uykusuzluk gibi etkenlere karşı 1-2 adet fesleğen yaprağını çiğneyebilirsiniz. Eğer sade bir şekilde tüketmek istemiyorsanız yemeklere ve soslara, ince kıyılmış fesleğen serpiştirebilirsiniz. Dilerseniz kurutulmuş fesleğenle yapabilirsiniz onun içinde kaynatılmış 200 ml suyun içine kurutulmuş 1 çay kaşığı fesleğeni koyalım 2-3 dakika demlendikten sonra içelim. Hem çok sağlıklı hem kilo vermeye yardımcı. Kanseri, hastalıkları önler” ifadelerini kullandılar.
