HABER MERKEZİ
Çinko eksikliği, vücudun enfeksiyonlar ile savaşmak ve hücre üretmek için kullandığı çinko mineraline yeterince sahip olmamasıdır. Çinko, hamilelik, çocukluk ve ergenlik döneminde bağışıklık sistemi, yaraların iyileşmesi ile büyüme ve gelişme için oldukça önemlidir. Yorgunluk, halsizlik, uyku problemleri gibi sorunların kaynağı arkasında çinko eksikliği bulunuyor olabilir. Vücudun sağlıklı şekilde çalışması ve bağışıklığı ayakta tutması için ihtiyaç duyulan minerallerden biri de kemiklerde, beyinde, kırmızı kan hücrelerinde bulunan çinkodur. Yapılan testler sonucunda çinko eksikliği belirtileri görülür ise dışarıdan takviye ile çinko eksikliği giderilmeye çalışılmalıdır.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ NEDEN OLUR?
Öğünlerde hayvansal ürünler, deniz ürünleri, tahıl ve sebze-meyveler yeterli şekilde tüketilmediğinde vücut dışarıdan alması gereken çinkoyu depolayamaz. Çinko yönünden en zengin besin gruplarının tüketilmemesi başta olmak üzere çinko eksikliğine neden olan sebepler şunlardır:
Vegan beslenme gibi dengesiz ve yetersiz beslenme, Bebeklerin 6 aydan fazla sadece anne sütü emmesi, Zayıf emilim problemleri gibi bağırsak sorunları, Aşırı alkol kullanımı, Çölyak, Crohn hastalığı, Diyabet, pankreas, karaciğer ve ülseratif kolit gibi kronik rahatsızlıklar gelir.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Vücutta çinkonun azalması bazı durumlarda daha yaygın şekilde kullanılır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
Aşırı alkol tüketimi, Emilim bozukluğu sorunu yaşayanlar, Hamilelik dönemi, Emzirme gibi durumlarda bu kişilerde sıklıkla görülür. Bunun haricinde çölyak hastalarında, karaciğer rahatsızlıklarına genetik yatkınlığı bulunan kişilerde de çinko eksikliği görülebilir.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Vücudun sağlıklı ve yeni ücreler üretememesi ile sonuçlanan çinko eksikliğinin, iştah kaybı, büyümenin yavaş ilerlemesi ve bağışıklık sisteminin zayıflaması başta olmak üzere gösterdiği belirtiler şunlardır:
Çinko eksikliğinde egzama gibi görünen cilt değişiklikleri, Açıklanamayan kilo kaybı, İştahsızlık, Yaraların geç iyileşmesi, Saç dökülmesi, Koku ve tat alma duyusunda zayıflama, İshal, Görme problemleri, Daha sık enfeksiyon kapma, Cinsel işlev bozukluğu, Saç dökülmesi, Sinirli hissetmek gibi ruh hali değişimleri, Konsantrasyon eksikliği gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır. Çinko eksikliği belirtileri çocuklarda ve yetişkin bireylerde farklı şekillerde görülebilir.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Çinko eksikliği tanısı konulduktan sonra yetişkinlerde ve bireylerde farklı olmak üzere uzun vadede beslenme şekli düzenlenir. Çinko bakımından zengin olan süt, peynir, yoğurt, mercimek, nohut, kinoa, mantar, kuşkonmaz, nohut ve deniz canlıları beslenme düzenine entegre edilmelidir. Özellikle hayvansal gıdalar vücut tarafından hızlı emildiği için akşam öğlen ve akşam yemeklerinde beslenme öğünlerine dahil edilmesi önem arz eder. Bunun haricinde beslenme şekli ile düzelmeyen çinko eksikliği belirtileri düzenli şekilde takviye ilaçlarla tedavi edilir.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ NASIL ÖNLENİR?
Vücutta çinko eksikliği belirtileri yer alıyorsa vücutta bulunan çinko rezervleri azalmış demektir. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen çinko eksikliği doktor tarafından belirtildikten sonra düzenli ve sağlıklı bir beslenme rutini oluşturmak gerekir. Bunun için de her sabah yumurta, bir miktar peynir kahvaltı tabağında mutlaka tüketilmelidir. Buğday ekmeğine alternatif olarak sağlıklı tahıllardan yapılan ekmekler tercih edilebilir. Haftada 3-4 gün akşam yemeklerinde kırmızı ve beyaz et tüketimi de çinko eksikliğini önlemek için önemlidir.