HABER MERKEZİ
20.Yüzyıl Türk Edebiyatının en önemli edebiyatçılarından olan Adalet Ağaoğlu yakın zamanda hayatını kaybetmiş olan çağdaş bir sanatçıdır.
Dört çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Ailenin tek kız çocuğudur. Kumaş tüccarı bir babanın kızı olarak 23 Ekim 1929 tarihinde Ankara’da Nallıhan’da doğmuştur. Ailesi bir müddet sonra Ankara’ya taşınınca kendisi de Ankara Kız Lisesini bitirmiştir. Yükseköğretimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih -Coğrafya Fakültesi’nin Fransız Dili Ve Edebiyatı Bölümünde tamamlamıştır. Daha okul yıllarında Ulus ve Kaynak Dergilerinde şiirleri yayımlanmıştır.
1951 ile 1970 yılları arasında TRT’de çeşitli görevlerde bulunan Adalet Ağaoğlu bu dönem ilk tiyatro oyununu yazmıştır. Yine bu dönem bazı arkadaşları ile birlikte Ankara’nın ilk özel tiyatrosu olan “Meydan Sahnesi”ni kurmuştur.
Adalet Ağaoğlu tiyatro ile ilgili görgü ve bilgisini artırmak için 1953 yılında Paris’e gitmiştir. 1954 yılında Halim Ağaoğlu ile evlenen sanatçı bu tarihe kadar oyun yazarlığı ile meşguldü. Fakat TRT’deki görevinden, kurumun özerkliğini kaybettiğini düşündüğü için ayrılmıştır.
Bu dönemden sonra kendini tamamen roman yazarlığına vermiştir. 1973 yılında ise ilk romanı olan “Ölmeye Yatmak” yayımlanmıştır. Daha sonraki yıllarda aralıksız eserler vermiş olan sanatçı 1996 yılında ciddi bir trafik kazası geçirmiştir ve 2 yıla yakın hastanede tedavi görmüştür.
Adalet Ağaoğlu’na 2018 yılında Boğaziçi Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilmiştir. Sanatçı, çoklu organ yetmezliği nedeniyle 14.07. 2020 tarihinde vefat etmiştir. Adalet Ağaoğlu Cebeci Asri Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.
Adalet Ağaoğlu Edebi Kişiliği: Adalet Ağaoğlu daha çok roman yazarı olarak tanınsa aslında farklı türlerde de eserler vermiştir. Adalet Ağaoğlu’nun çok sayıda radyo ve tiyatro oyunları vardır. Yazar ayrıca öykü, deneme, mektup, günce ve anı da yazmıştır. 1975 yılında “Yüksek Gerilim” isimli öykü kitabı ile “Sait Faik Hikaye Armağanı” ödülünü almıştır.
Adalet Ağaoğlu toplumun yakın tarihindeki çalkantı ve değişiklikleri irdeleyen, toplumsal sorunlara duyarlılığı ile ön plana çıka ve bunu romanlarında ele alan bir sanatçı olmuştur. Bu sebeple hemen hemen her eseri geniş yankı uyandırmış ve tartışmalara konu olmuştur.
Adalet Ağaoğlu Tiyatro ve Radyo Oyunları: Adalet Ağaoğlu sadece roman değil pek çok tiyatro ve radyo oyunları ile de tanınmaktadır. Yazarın tiyatro ve radyo oyunlarından bazı örnekler aşağıdadır:
Çağımızın Tellalı ( 2011 ), Çok Uzak – Fazla Yakın ( 1991 ), Sınırlarda ( 1969 ), Çatıdaki Çatlak ( 1969 ), Evcilik Oyunu ( 1964 ), Üç Oyun: Bir Kahramanın Ölümü, Çıkış, Kozalar ( 1973 ), Kendini Yazan Şarkı ( 1976 )
Adalet Ağaoğlu Romanları: Bir edebiyatçı olarak daha çok romanları ile biline Adalet Ağaoğlu’nun çok sayıda romanı vardır. Bu romanlardan bazıları şöyledir:
Dert Dinleme Uzmanı ( 2014 ), Romantik Bir Viyana Yazı ( 1993 ), Fikrimin İnce Gülü ( 1976 ), Hayır ( 1987 ), Yazsonu ( 1980 ), Ölmeye Yatmak ( 1973 ),
Adalet Ağaoğlu Ödülleri: Son derece üretken bir sanatçı olan Adalet Ağaoğlu’nun çok sayıda ödülü bulunmaktadır. Adalet Ağaoğlu’nun ödüllerinden bazıları şunlardır:
Erdal Öz Edebiyat Ödülü ( 2018 ), Lebon Kültür Merkezi Edebiyat Ödülü ( 1992 ), Türkiye İş Bankası Büyük Ödülü ( 1991 ), Orhan Kemal Roman Armağanı ( 1980 ), Sedat Simavi Ödülü ( 1979 ), Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü ( 1974 )
