HABER MERKEZİ
Asrın felaketi olarak nitelendirilen ve 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerden etkilenen 11 ilden 5’inin elektrik dağıtımından sorumlu Toroslar EDAŞ, bu illerden başta Hatay ve Gaziantep olmak üzere depremin ilk gününden başladığı yoğun çalışmalarını 1,9 milyar liralık bütçeyle yıl boyunca sürdürdü.
Türkiye’de 22 milyonu aşkın kullanıcıya elektrik dağıtım hizmeti sağlayan Enerjisa Dağıtım Şirketleri’nin, Başkent EDAŞ ve Ayedaş’la birlikte 3 şirketinden biri olan Toroslar EDAŞ, kardeş şirketlerinden gelen ekip ve ekipman desteğinin de gücüyle, başta depremin en yoğun etkisini gösterdiği Hatay’da olmak üzere, bölgede büyük bir mücadeleye imza atarak şebekesini deprem öncesi kapasiteye ulaştırdı. Söz konusu illerde, en başta depremde kaybettiği 16 çalışanı, yıkılan ya da hasar gören hizmet binaları ve enkazlar altında kalan yüzlerce trafo, pano, direk ve kilometrelerce iletken gibi şebeke unsurlarıyla aynı zamanda depremzede bir şirket olma niteliği taşıyan Toroslar EDAŞ, bir yandan kendi yaralarını sararken, bir yandan da bölgenin elektrik dağıtım altyapısını ivedilikle ayağa kaldırdı.
Toroslar EDAŞ, bölgede üstün gayretle faaliyetlerini sürdüren, kimi evlerini, çoğu da yakınlarını kaybeden çalışan ve çalışan ailelerinin, deprem sonrası oluşan ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra psikolojik destek programlarını da hassasiyetle uyguladı. Türkiye’nin yıllardır sektöründe en çok yatırım yapan şirketi Toroslar Elektrik Dağıtım AŞ (Toroslar EDAŞ) depremin ilk gününden itibaren bölgeye yeniden enerji sağlama çalışmaları kapsamında, depremin birinci yıl dönümü itibarıyla 1,9 milyar liralık yatırım yaptı. Toroslar EDAŞ geçen 1 yıllık sürede; yetişmiş insan gücü, yeterli ekonomik imkanları ve güçlü araç ve malzeme envanterini mümkün olan en iyi şekilde kullanarak, bölgede Kurulu Güç, Yüksek Gerilim ve Alçak Gerilim hat uzunluğu gibi şebeke değerlerinde deprem öncesindeki seviyenin üzerine çıkmayı başardı. Şirket, ilk günlerde güvenlik amaçlı acil enerji kesintileri yapılmasından, yüzlerce jeneratörle arama kurtarma, aydınlatma ve iletişim faaliyetleri için enerji desteği verilmesine, takiben çadır ve konteyner kentlere enerji dağıtımından sonrasında enkaz kaldırma ve yerleşim yerlerinin yeniden inşa işlemlerine enerji sağlanmasına kadar birçok süreçte, tüm gücüyle mücadele verdi. Adana, Gaziantep, Hatay, Kilis, Mersin ve Osmaniye ile birlikte 6 ilden oluşan hizmet bölgesinde, yalnızca Mersin’in depremden etkilen 11 il arasında bulunmadığı Toroslar EDAŞ, bu şehirde ise deprem sonrası hızla artan nüfusla orantılı katlanan enerji talebini karşılamak için yatırımlarını sürdürdü.
ASRIN FELAKETİNDE DÜNYANIN EN BÜYÜK JENERATÖR OPERASYONU
Depremin akut döneminde ailelerinin emniyetini alarak görevlerine koşan Toroslar EDAŞ çalışanları, şirket envanterindeki tüm jeneratörleri, arama kurtarma çalışmalarında aletlerin çalıştırılması ve çalışmaların gece de sürdürülebilmesi adına aydınlatma sağlanması için seferber etmenin yanı sıra elektrik direklerine ulaşmak için kullanılan sepetli araçlarla da binalardan kurtarma çalışmalarını yürüttü. İlk günden itibaren diğer Enerjisa Dağıtım Şirketleri, Başkent EDAŞ ve Ayedaş’tan ekipler Ankara, Kırıkkale, Çankırı, Kastamonu, Karabük, Bartın, Zonguldak ve İstanbul’dan yola çıkarak bölgeye ulaştı.
Bölgedeki akaryakıt sıkıntısı göz önünde bulundurularak, jeneratörlere düzenli yakıt ikmali yapılabilmesi için pick-up araçlar akaryakıt tanklarıyla donatıldı. Getirilen merkezi tankerlerden sahada kurulan jeneratörlere bu pick-up araçlarla düzenli olarak yakıt ikmali yapılarak, şebekenin kullanım dışı kaldığı yerlerde jeneratörle enerji sağlandı. Depremi takip eden iki haftada bölgede saha çalışanı sayısı destek ekiplerle 3 bin 167’ye yükselirken, dünyanın tek merkezden yönetilen en büyük jeneratör operasyonu yürütüldü. 22 Şubat itibariyle, büyüklüğü 5 kilovat ile 2 bin kilovat arasında değişen toplam 41 bin kilovat güçteki 2 bin 472 jeneratör bölgede kullanılırken, kurulan akaryakıt ikmal ağıyla jeneratörlerden enerji
arzının sürekliliği sağlandı. Seferberlik bilinciyle hareket eden tüm elektrik dağıtım ekipleri, 198 sepetli araç ve 969 pick-up ile hummalı çalışmalarını sürdürdü.
ANTAKYA LOJİSTİK HİZMET MERKEZİ ÇALIŞANLARIN VE AİLELERİNİN YENİ YUVASI OLDU
Toroslar EDAŞ’ın yıkılan Antakya Bölge Müdürlüğü binası terk edilerek, şirketin elektrik dağıtım malzemelerinin depolandığı geniş alana sahip Lojistik Hizmet Merkezi ve içindeki konteyner yapı faaliyetlerin yeni merkezi oldu. Kısa zamanda destek ekiplerinin kullanacağı konteyner, yemekhane, duş ve tuvalet gibi gerekliliklerle donatılan merkez, etrafına yerleştirilen onlarca konteynerde Toroslar EDAŞ çalışanları ve ailelerine ev sahipliği yaptı. Şirketin üst yönetimi ve mühendisleri de bu merkezdeki konteynerlerde kalarak operasyonu kriz merkezine dönüştürülen bir odadan yönetti. Söz konusu merkezde felaketin izin verdiği tüm imkanlarla, elektrik dağıtım çalışanlarının yanı sıra, güvenlik güçleri, arama kurtarma ekipleri ve yakınlardaki vatandaşlar gibi bölgedeki herkese destek verilmeye çalışıldı. Benzer merkezler depremden etkilenen diğer ilçelerde de kuruldu. Toroslar EDAŞ çalışanları aileleriyle Hatay’da kurulan tamamı gerekli eşyalarla donatılmış 232 konteynerlik, İskenderun’da ise aynı donanımla 32 konteynerlik, konteyner kentlere yerleştirildi. Kendi bahçe veya tarla gibi özel arazilerine yerleştirmek isteyen 236 çalışana da şirket tarafından konteyner teslim edildi.
AFET HABERLEŞME SİSTEMİYLE AKUT DÖNEMDE KRİTİK İLETİŞİM SORUNU AŞILDI
Deprem nedeniyle mobil telekomünikasyon altyapısının çökmesi ve bölgede iletişimin en büyük sorunlardan biri olması üzerine, olası İstanbul depremine karşı Enerjisa Dağıtım Şirketleri tarafından geliştirilen ve Ayedaş’ta hazır tutulan Afet Haberleşme Sistemi ekipler ve merkez arasındaki iletişim için Antakya’ya getirildi. Yüksek noktalara kurulan ve güneş enerjisiyle çalışan 3 mobil kule, haberleşme istasyonu ve ekip araçlarına takılı telsizler sayesinde Toroslar EDAŞ ekiplerinin olası çarpılmalara karşı iletişim ve koordinasyonu İş Sağlığı ve Güvenliği kuralları içinde sağlandı. Günler içinde Antakya merkezdeki sokak aydınlatmalarının büyük bir çoğunluğu yanar hale getirildi. Sektöründe bir ilk olan bu sistem sayesinde bölgede iletişime ihtiyaç duyan diğer altyapı kurum ve kuruluşlarına da telsiz frekansı sağlandı. Öte yandan aydınlatma direklerinin üst kısımlarına baz istasyonları kurulup enerji sağlanarak mobil telekomünikasyonun yeniden ayağa kaldırılmasına destek verildi.
EN ÇOK ETKİLENEN HATAY İLE GAZİANTEP’İN NURDAĞI VE İSLHİYE İLÇELERİNE YOĞUNLAŞILDI
Toroslar EDAŞ depremden bu yana geçen 1 yılda, Hatay ve Gaziantep’te toplamda yaklaşık 1,9 milyar TL tutarında deprem harcaması yaparak bölgedeki yatırım, bakım ve onarım çalışmalarını sürdürdü. Bu sürede Hatay ve Gaziantep’te 146 kilometre iletken bağlanırken, 556.980 kVA kurulu güçte 493 trafonun kurulumu sağlandı. Saha ekipleri tarafından 7.869 aydınlatma armatürünün montajı yapılırken, 206 kilometre yüksek gerilim, 352 kilometre alçak gerilim hattı ve yeraltı kablosu tesis edildi. Aynı dönemde, Reyhanlı, Kırıkhan, İskenderun, Dörtyol ve Hatay Merkez’de 316 pano, 666 trafo, 4280 armatür ve 228 binanın, İslahiye ve Nurdağı’nda ise 47 pano, 40 trafo, 212 armatür ve 96 binanın bakım ve onarım faaliyetleri tamamlandı.