Vücutlarımız bile ister istemez mevsimlere uygun adaptasyonlar sağlar. Bu nedenle beslenmemizde mevsimine uygun olmalı. Bilimsel olarak bunun açıklaması, hava koşullarına uyum sağlamaya çalışan vücudun, havanın değişmesiyle birlikte yeni bir uyum sürecine girmesinden geçer. Örnek olarak; kış mevsiminde, derimiz ve altında bulunan damarlar hacmen küçülür ve büzülür. Bu da vücudun ısı kaybını engellemek için oluşturduğu bir savunma şeklidir. Bu toparlanma esnasında damarların daralması nedeniyle tüm vücuttaki kan beyin, kalp, böbrekler ve diğer organlarda yoğunlaşmaktadır. Havaların ısınmasıyla bu durum tersine dönmeye başlar; damarlar genişler ve organlarda yoğunlaşmış olan kan kütleleri tüm vücuda daha homojen olarak ve daha süratle yayılmaya başlar.
Kış döneminde kavun, karpuz tüketmek vücudumuzun ihtiyacı olan bir besin değil. Hava soğudukça vücudumuzu ısıtan besinlere ihtiyaç duyarız buna istaneden kış sebzelerinin geneli köklü sebzelerdir. Pancar, turp, kereviz, havuç gibi kök sebzeler kışın sofralarımızın vazgeçilmezi olması gerekir.
Kış Aylarının En Öne Çıkan Sebzeleri
1-Ispanak
Ispanak; kalsiyum, folik asit, klorofil, lutein, A, C, ve K vitaminlerinden zengindir. Folik asit, hamilelerde bebeğin spina bifida denilen hastalıktan korunmasını sağlar ve ileri yaşlarda görülen Alzheimer riskini azaltır.
2-Lahana
Lahana, 100 gramında 24 kalori bulunduran bir sebzedir. Diyet lifi, manganez, folat, B6 vitamini ve potasyum içerir. Aynı zamanda A, B1, B2, C vitamini ve protein kaynağıdır. İçeriğindeki indol, bioflavanid, monoterpenler ve diğer maddelerle tümörlerin büyümesini engeller ve hücreleri serbest radikallere karşı korur. Özellikle akciğer, mide ve kolon kanserine karşı koruyucu etki gösterir.
3-Brokoli ve Brüksel Lahanası
lahanagiller olarak bilinir. Tere, kıvırcık lahana, şalgam, karnabahar ve turp, bu grubun içerisinde yer alır. Betakaroten, C vitamini, kalsiyum, demir ve folat içerikleriyle sağlığa faydalıdır. Ayrıca kanserle mücadelede yardımcıdır.
4-Kuşkonmaz
Yüzde 200 C vitamini içermesiyle anti viraldir. Yüksek miktarda barındırdığı folat, sağlıklı bir kardiyovasküler sistem için önemlidir. Folat seviyesi düşük olunca, kalp hastalıkları riski de önemli ölçüde artar. B Bu sebze, ayrıca potasyum açısından da zengindir ve sodyum içeriği düşüktür
5-Kereviz
A, B, C ve E vitaminleriyle başta fosfor olmak üzere çinko, bakır, manganez ve selenyum minerallerini barındırır. İçeriğinde kalsiyum, protein ve bitkisel demir de vardır. Kerevizin yemeğini yapabilir veya çiğ olarak salatasını tercih edebilirsiniz. Kereviz sapını da çiğ olarak istediğiniz kadar yiyebilirsiniz.
Öne Çıkan Kış Meyveleri
Elma
Elma, içeriğindeki E ve C gibi antioksidan vitaminler ile bağışıklılık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı vücut direncini artırır. Çözünmeyen lif, LDL kolesterolü tutarak vücuttan dışarı yolarken, çözünen lif olan pektin ise karaciğerde üretilen LDL kolesterol miktarını azaltır. Elmadaki pektin ve fenoller kolesterol ve trigliseridi düşürmede tek başlarına yarattıkları etkiden daha etkilidir. İçindeki pektin maddesi kötü kolesterolü (LDL)’yi düşürürken, iyi kolesterol (HDL) oranını yükseltir.
Nar
Antioksidan kapasitesi oldukça zengin olan nar önemli miktarda da potasyum, lif, C ve A vitamini ve niasin içermektedir. Zengin vitamin, mineral içeriği ile de kış mevsiminin vazgeçilmezleri arasından yer almaktadır. Ayrıca nar kış aylarında bağışıklık sistemini de güçlendirdiği için gribe karşı koruyucu olarak tüketilmesi gereklidir.
Portakal
Portakal, C vitamininin yanı sıra B vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum da içermektedir. İçerdiği yüksek potasyum tansiyonun dengelenmesine yardımcı olur. Bunların dışında da, damarları ve kılcal damarları güçlendirerek kalbin zarar görmesini engeller. Ayrıca, içerdiği vitaminler ve antioksidanlar sayesinde de, kanın pıhtılaşmasını, mide ve pankreas kanserini engeller ve yaralarda daha çabuk iyileşmesini sağlar.
Kivi
Kış meyvelerinden olup, soğuk algınlığı gibi hastalıklardan korunmamız için bize yardımcı olacak çok iyi bir vitamin deposudur. Bileşiminde ki vitaminlerden en önemlileri A ve C vitaminleridir. Ayrıca kansere karşı koruyuculuk gösteren lutein’ i de bol miktarda içerir.
